Znany grób nieznanego żołnierza
Dziś przypada 86 rocznica stworzenia Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie. Warto przybliżyć historię jego powstania.
Zwyczaj upamiętnienia tysięcy żołnierzy, których nie udało się zidentyfikować narodził się po pierwszej wojnie światowej w krajach, które poniosły największe straty. Pierwszy powstał we Francji przy Łuku Tryumfalnym. Także w Polsce postanowiono stworzyć symboliczny grób. 2 listopada 1925 roku ludzie zebrani w katedrze św. Jana przeszli w kondukcie pogrzebowym do przygotowanego grobu w kolumnadzie pałacu na placu Saskim. W pałacu przed wojną mieścił się sztab generalny Wojska Polskiego. Dziś po wysadzonym przez Niemców pałacu pozostał tylko kolumnada właśnie z Grobem Nieznanego Żołnierza.
W symbolicznym grobie pochowano nieznanego młodego obrońcę Lwowa. Wybór pobojowiska był trudny, ponieważ uznano, że wszystkie są jednakowo ważne. O Lwowie zdecydowało losowanie. 29 listopada na cmentarzu Orląt Lwowski matka jednego z poległych żołnierzy, Jadwiga Zarugiewiczowa wskazała grób z którego miano ekshumować ciało. Wskazany przez nią żołnierz poległ pod Zadwórzem i miał tylko 14 lat. Pod Zadwórzem 300 polskich żołnierzy broniło Lwowa przed bolszewicką Armią Konną Budionnego. W krwawej walce prawie wszyscy zginęli, ale Lwów ocalał. Bitwa przez okres międzywojenny zwana była polskimi Termopilami.
Po nabożeństwie pożegnalnym przy asyście wojska i mieszkańców trumna koleją odjechała do Warszawy.
Dalszy ciąg uroczystości był niezwykle uroczysty. Najbliżej katafalku stały matki poległych żołnierzy. Do grobu ciało złożyli podoficerowie, kawalerowie orderu Virtuti Militari. Do grobu włożono także ziemię z pozostały pobojowisk.
W czasie II wojny światowej grób został zniszczony. Odbudowano go w 1946 roku, zmieniając charakter tablic na pasujący ówczesnej komunistycznej władzy. Zniknęły tablice upamiętniające walki z bolszewikami, a pojawiły się z nazwami bitew z ostatniej wojny z "faszyzmem i hitleryzmem"
W 1990 roku przywrócono dawne tablice w kolumnach i dodano nowe z nazwami najważniejszych bitew w historii Polski. Jest ich w sumie 18.
Przy grobie cały czas płonie wieczny ogień i całą dobę jest trzymana warta honorowa. Na płycie widnieje napis „Tu leży żołnierz polski poległy za Ojczyznę”. Każda delegacja zagraniczna przybywająca do Polski ma obowiązek odwiedzić Grób Nieznanego Żołnierza.
