25 sierpnia - Święty Ludwik, król

Ludwik IX Święty (ur. 25 kwietnia 1214 lub 1215 w Poissy Yvelines - zm. 25 sierpnia 1270 w Tunis) -był król Francji od 1226 r., syn Ludwika VIII z dynastii Kapetyngów. Był organizatorem i uczestnikiem VI i VII wyprawy krzyżowej.

Gdy król Ludwik VIII, po krótkim 3-letnim panowaniu zmarł w 1226 r. na febrę, jego syn, również Ludwik, miał 12 lat. Władzę królewską przejęła wtedy, jako regentka, matka Blanka Kastylijska. Mimo wojen domowych w południowych prowincjach Francji, w których możnowładcy feudalni rozgrywali swe własne interesy - regentka utrzymała spójność królestwa do 1242, gdy Ludwik IX przejął pełnię rządów w państwie.

Swe panowanie rozpoczął od wprowadzenia reform, umacniających władzę królewską. Ujednolicił system monetarny w królestwie, zreorganizował i skutecznie nadzorował finanse, usprawnił też administrację państwa. Starając się rządzić sprawiedliwie, wprowadził kontrolę działalności urzędników królewskich, którą powierzył zakonnikom. W przypadku niesprawiedliwych decyzji, poszkodowani otrzymywali odszkodowanie, a nieuczciwi urzędnicy byli zwalniani. Ustanowił sądy królewskie, tak zwane parlamenty, do których można się było odwoływać od wyroków sądów feudalnych, w jakich zasiadali baronowie feudalni. Wprowadził zakaz pojedynków sądowych, noszenia broni i prowadzenia wojen prywatnych we Francji. Znacznie rozbudowały się miasta, które otrzymały przywileje komunalne i otaczane murami, odgrywały coraz większą rolę pod względem militarnym.

Ludwik IX godził liczne spory między skłóconymi rodami szlacheckimi wewnątrz Francji, jak również spory międzynarodowe. Faktycznie doprowadził do zażegnania wzajemnych pretensji terytorialnych Francji z hiszpańską Aragonią i z dynastią Plantagenetów, w osobie króla Anglii Henryka III. Występował również jako mediator w sporze pomiędzy papieżem Innocentym III a cesarzem Rzeszy Niemieckiej Fryderykiem II. Był też głęboko religijny. Gdy w 1244 r. Jerozolima została ponownie opanowana przez egipskich Mameluków, zorganizował i sfinansował w 1248 r. kolejną VI wyprawę krzyżową dla obrony Ziemi Świętej. Brało w niej udział prawie wyłącznie rycerstwo francuskie, które poprowadził osobiście. Choć krucjata zakończyła się klęską, a sam Ludwik IX przez pewien czas pozostawał w niewoli egipskiej, to gdy wrócił w 1254 r. uznany został za największego wśród monarchów Europy obrońcę chrześcijaństwa.

Wspierał zakony, zwłaszcza żebraczy zakon franciszkanów, współcześnie utworzony przez pokutnika Franciszka z Asyżu, który głosił ideały ubóstwa i ascezy, oraz Zakon Rycerzy Św. Łazarza opiekujący się trędowatymi. Król kolekcjonował również relikwie, wśród których była korona cierniowa Chrystusa, jaką otrzymał w podarunku od cesarza Konstantynopola Baldwina II. Celem jej przechowania kazał zbudować w Paryżu dwukondygnacjową kaplicę Sainte-Chapelle, uznaną później za największe arcydzieło architektury stylu gotyckiego.
[edytuj]

W latach 1248-1250 wziął udział w VI krucjacie, podjętej na wieść o zdobyciu Jerozolimy przez Kwarezmieńczyków w 1244. Zakończyła się ona klęską, wobec czego w 1270 roku Ludwik zorganizował następną. Tym razem lądowano w Tunisie, licząc na pomoc tamtejszego sułtana. Jednak oczekiwania te się nie spełniły i wyprawa zakończyła się epidemią dżumy wśród krzyżowców, ofiarą której padł również sam król. Po jego śmierci armia krzyżowców powróciła do Europy.

Już w 1297 r. Kościół uznał go za świętego. Koronę po Ludwiku IX przejął jego syn Filip III Śmiały (1270-1285).