Historia Wielkiej Krokwi

Na Wielkiej Krokwi w Zakopanem w piątek i sobotę odbędą się zawody Pucharu Świata w skokach narciarskich. Jaka jest historia tej skoczni?

Wielka Krokiew powstała w 1925 roku z inicjatywy towarzystwa „Park Sportowy”. Dotychczas Zakopane trzykrotnie było gospodarzem mistrzostw świata i zorganizowało 24 konkursy Pucharu Świata.
Projekt obiektu został wykonany w 1924 roku. Na budowę skoczni wybrano północny stok szczytu Krokiew. Plan ogólny przygotował Karol Stryjeński, a nad założeniami technicznymi pracował Szwed Sellstroem.

Ostatecznie skocznię o rozbiegu długości 78 m, zeskoku długości 114 m oraz nachyleniu progu 38 stopni wykończono pod koniec stycznia 1925 roku.

Inauguracyjny konkurs skoków odbył się 22 marca 1925 r. Zwycięzcą i rekordzistą obiektu został Stanisław Gąsienica-Sieczka, który uzyskał odległości 30 i 36 metrów.

Skocznia kilka razy była przebudowywana. W 1929 roku, przed MŚ w narciarstwie klasycznym, zmieniono nieco rozbieg, zeskok i profil skoczni, postawiono także wieżę sędziowską z lożą dla sędziów.
Tytuł mistrza świata wywalczył 10 lutego 1929 roku Sigmund Ruud. Norweg zwyciężył w bardzo trudnych warunkach, przy mrozach dochodzących do minus 30 stopni.

Drugi raz mistrzostwa świata odbyły się w 1939 roku. Konkurs na Wielkiej Krokwi przeprowadzony 19 lutego wygrał Josef Bradl. Niemiec pokonał m.in. Norwega Birgera Ruuda, który ustanowił rekord obiektu (81,5 m).

W 1962 roku w Zakopanem odbyły się trzecie narciarskie MŚ. Przed rozpoczęciem zawodów w Tatrach spadł obfity śnieg, a Wielką i Średnią Krokiew trzeba było odkopywać. Pierwszy konkurs MŚ przeprowadzono 21 lutego na Średniej Krokwi. Wiał zmienny wiatr, padał śnieg, który momentami przechodził w zamieć. Konkurs, który wcześniej był dwukrotnie odkładany z powodu opadów śniegu i wiatru, musiał się odbyć. Wygrał Norweg Toralf Engan przed Antonim Łaciakiem.
Trzy dni później rozegrano konkurs na Wielkiej Krokwi. Obiekt został wcześniej przebudowany - zmieniono rozbieg i profil skoczni, zbudowano nowoczesny stadion i trybuny boczne. Zwyciężył Niemiec Helmut Recknagel, który w drugiej z trzech serii ustanowił rekord skoczni (103 m).
Po raz pierwszy rywalizacja w ramach Pucharu Świata odbyła się w Zakopanem 26 i 27 stycznia 1980 roku. W pierwszym konkursie triumfował Stanisław Bobak, w drugim najlepszy był obecny trener kadry młodzieżowej Piotr Fijas.

Na następne konkursy PŚ Zakopane czekało dziesięć lat. 17 stycznia 1990 roku zwyciężył Niemiec Jens Weissflog. Kolejny PŚ w stolicy Tatr został przeprowadzony 27 i 28 stycznia 1996 roku - triumfatorzy to Słoweniec Primoż Peterka i Austriak Andreas Goldberger.

W konkursach rozegranych 17 i 18 stycznia 1998 roku zwyciężyli Norweg Kristian Breden i ponownie Peterka. W 1999 roku Zakopane były gospodarzem PŚ w skokach dwukrotnie. 16 i 17 stycznia wygrywali Austriak Stefan Horngacher i Fin Janne Ahonen, a 18 i 19 grudnia dwa zwycięstwa zanotował Niemiec Martin Schmitt.

W 2000 roku Wielka Krokiew straciła homologację Międzynarodowej Federacji Narciarskiej. FIS wymagał przebudowy obiektu, m.in. przesunięcia punktu konstrukcyjnego, zmiany kąta nachylenia progu i zeskoku, skrócenia zeskoku, zmniejszenia nachylenia wybiegu.

Po modernizacji rok później Wielka Krokiew odzyskała homologację. Obecnie długość rozbiegu skoczni wynosi 91 m, a wysokość progu 3 m. Odległość jury, po przekroczeniu której każdorazowo zbiera się komisja sędziowska, wynosi 134 m.

W 2002 roku wrócił na nią PŚ w skokach. 19 stycznia wygrał Fin Matti Hautamaeki, a dzień później na najwyższym stopniu podium stanął Adam Małysz.

W 2003 roku zakopiańskie konkursy PŚ to popis Svena Hannawalda. Niemiec odniósł dwa zwycięstwa, a w pierwszych zawodach ustanowił obowiązujący do dzisiaj rekord skoczni - 140 metrów. Małysz był dwukrotnie trzeci. 17 i 18 stycznia 2004 roku triumfowali kolejno Niemiec Michael Uhrmann i Austriak Martin Hoellwarth. Małysz dwukrotnie zajął drugie miejsce. W tym roku zeskok pokryto igelitem i Zakopane otrzymało prawo organizacji Letniej Grand Prix w skokach narciarskich.
W 2005 roku dwukrotnie najlepszy był Adam Małysz, rok później oba konkursy wygrał Matti Hautamaeki.
W 2007 roku w sobotę 20 stycznia rozegrano tylko pierwszą serię, w której najdalej - 136 m skoczył Słoweniec Rok Urbanc. Bardzo groźny upadek miał Czech Jan Mazoch, który w powietrzu stracił równowagę i spadł na zeskok. Nieprzytomnego skoczka natychmiast odwieziono do zakopiańskiego szpitala, później był leczony w klinice w Krakowie.

Dwa lata temu pucharowe zawody odbyły się cieniu katastrofy samolotu wojskowego w pobliżu Mirosławca, w której straciło życie 20 osób. W związku z ogłoszeniem żałoby narodowej komitet organizacyjny podjął decyzję o przeprowadzeniu konkursów z ograniczeniem oprawy artystycznej. Ofiary wypadku uczczono minutą ciszy, a polscy skoczkowie wystąpili z czarnymi opaskami na rękawach kombinezonów.

Pierwszy z konkursów, przy świetnej pogodzie, wygrał Austriak Gregor Schlierenzauer, który wyprzedził Norwega Andersa Jacobsena oraz swojego rodaka Thomasa Morgensterna. Najlepszy z Polaków - Adam Małysz - był jedenasty.

Drugi konkurs, zaplanowany na sobotę, nie mógł się odbyć z powodu zbyt silnego wiatru. Dzień później pogoda również nie rozpieszczała skoczków i organizatorów, których zmusiła do zakończenia rywalizacji po pierwszej serii. Przy gęsto sypiącym śniegu wygrał Norweg Anders Bardal, przed Morgensternem i Szwajcarem Simonem Ammannem. Małysz był czwarty.

W 2008 roku Wielka Krokiew gościła też uczestników mistrzostw świata juniorów. Wzbogaciła się również o nową platformę widokową, a wyciąg krzesełkowy został zmodernizowany. Przed rokiem najlepsi okazali się Austriacy. Najpierw triumfował Wolfgang Loitzl, dzień później Gregor Schlierenzauer. Adam Małysz był ósmy i dwunasty.