17 września 1939 roku o godz. 3 nad ranem wojska sowieckie przekroczyły granicę Polski pod pretekstem obrony ludności ukraińskiej i białoruskiej przed Niemcami wobec "rozpadu państwa polskiego".
W tym roku mija 68 lat od tamtych wydarzeń.
23 sierpnia 1939 roku minister spraw zagranicznych III Rzeszy, Joachim von Ribbentrop i ludowy komisarz spraw zagranicznych ZSRR, Wiaczesław Mołotow podpisali pakt o nieagresji z dołączonym tajnym protokołem, dokonującym podziału stref wpływów Niemiec i ZSRR.
W myśl paktu kraje bałtyckie: Estonia, Łotwa i Finlandia stały się strefą wpływów i przyszłym terytorium ZSRR, a północna granica Litwy (z Łotwą) stanowić miała granicę pomiędzy strefami zainteresowań Niemiec i ZSRR.
Na obszarze Polski strefa ta przebiegała wzdłuż linii Narwi, Wisły i Sanu. Na mocy tajnego załącznika do paktu Ribbentrop-Mołotow, ZSRR zobowiązał się do zbrojnego wystąpienia przeciw Polsce w przypadku wojny niemiecko- polskiej.
Od momentu uderzenia na Polskę Armia Czerwona dokonywała wielu zbrodni wojennych, mordując jeńców i ludność cywilną. W ślad za oddziałami wojska posuwały się jednostki specjalne NKWD, dokonujące masowych aresztowań (lub egzekucji) według przygotowanych uprzednio list.
Początkowy brak oficjalnego ogłoszenia przez władze RP wojny pomiędzy ZSRR a Polską doprowadził do dezorientacji wojska, a w konsekwencji do uwięzienia ok. 250 tys. żołnierzy i oficerów, w większości nie stawiających oporu.
Do niewoli trafiło ok. 15 tys. oficerów, którzy zostali wywiezieni przez Sowietów do obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie. Zgodnie z dekretem władz ZSRR, podpisanym przez Stalina 5 marca 1940 roku, zostali oni od kwietnia do maja 1940 roku rozstrzelani przez NKWD w Katyniu, Charkowie oraz Twerze, a pochowani w Miednoje. Ten masowy mord nosi dziś nazwę Zbrodni Katyńskiej.
Dopiero 18 grudnia 1939 roku rząd RP na uchodźstwie uznał, że zaistniał stan wojny pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Związkiem Radzieckim.
Po roku 1945 zarówno ZSRR, jak i władze PRL zaprzeczały istnieniu załącznika do paktu Ribbentrop-Mołotow aż do roku 1989.
Prawda o 17 września 1939 roku została w pełni ukazana dopiero po upadku komunizmu w Europie Wschodniej.