Poczta świętuje

Dzień ten ONZ uznało międzynarodowym dniem poczty, ale nasza Poczta Polska swoje urodziny ma dopiero 18 października. Tego dnia w 1558 roku król Zygmunt August powołał Pocztę Królewską, która za pomocą rozstawionych na trasie koni łączyła Kraków z Wenecją. 11 lipca 1562 król zawarł układ z Krzysztofem Taxisem, dyrektorem poczty cesarskiej w Wiedniu tworząc jednolitą dla terenu całej Polski "Pocztę Polską, czyli Królewską". Połączenie pocztowe nie działało tak jak dziś, a listu nie można było przesłać wszędzie. Kurierzy podróżowali na dwóch trasach. Kraków, Wiedeń, Wenecja oraz Kraków, Warszawa, Wilno. Na pierwszej trasie list docierał po 10 dniach, a na drugiej z Krakowa do Wilna w 7 dni. Jak widać początkowo poczta funkcjonowała jako łącznik z zagranicą. Dopiero w XVII wieku zaczęły powstawać poczty w poszczególnych województwach. Powszechną praktyką w tym czasie było przeglądanie korespondencji i wykorzystywanie jej w polityce. Od XVIII wieku po reorganizacji poczty i utworzeniu jednolitej instytucji dla całego kraju pocztylioni otrzymali swoje mundury, a w drogę nie wolno im było wyruszyć bez trąbki. Za jej pomocą informowali, że nadjeżdżają. Stąd do dziś w herbie poczty widnieje trąbka. Pod koniec niepodległości na terenie Rzeczpospolitej było ok. 200 stacji pocztowych, a dla bezpieczeństwa przesyłek wprowadzono stemple pocztowe. Dzięki reformom króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, poczta w Polsce była najlepiej zorganizowaną instytucją tego typu na świecie. Pod zaborami poczta znalazła się w zarządzie państw zaborczych z krótkim epizodem Księstwa Warszawskiego. Poczta trudniła się także przewozem ludzi dyliżansami. W czasie I wojny światowej poza zwykłymi pocztami działały także wojskowe poczty polowe.

Po odzyskaniu niepodległości, w 1919 roku powstało Ministerstwo Poczt i Telegrafów mające za zadanie scalenie poczt na terenie kraju i rozwój łączności telefonicznej i telegraficznej. Momentem przełomowym dla Poczty Polskiej było utworzenie w 1928 roku państwowego przedsiębiorstwa „Polska Poczta, Telegraf i Telefon” (PPTiT). II wojna światowa zniszczyła zmiany wprowadzane w Poczcie i sieci łączności. Ważnym i jednocześnie tragicznym punktem była obrona Poczty w Gdańsku przez polskich pocztowców. Po całym dniu walk Niemcy większość obrońców zamordowali. Pod okupacją na terenie Polski działała poczta niemiecka, ale także tajna poczta polska. W czasie Powstania Warszawskiego piękną kartę zapisali młodzi harcerze doręczając pod ogniem przesyłki w ramach harcerskiej poczty polowej.

Po wojnie przystąpiono do szybkiej odbudowy sieci pocztowej. Brakowało wszystkiego, stempli, plombownic, a nawet znaczków, ale był ogromny entuzjazm. Kolejne zmiany w funkcjonowaniu Poczty wiązały się z reformami w kraju takimi jak chociażby zlikwidowanie powiatów i zwiększenie liczby województw z 17 do 49. Po ponownym odzyskaniu niepodległości rozdzielono sprawy telekomunikacyjne od pocztowych. Dziś Poczta Polska jest spółką skarbu państwa. Poza tradycyjnymi usługami listowymi i paczkowymi trwa wprowadzanie usług cyfrowych.

Jak powstała poczta na świecie? Oto super odpowiedź:

Byli Sobie Podroznicy - Jak powstala poczta
FranciszekF1