Pierwsza w Europie

Konstytucja Rzeczpospolitej Obojga Narodów była nowoczesną spisaną ustawą rządową, regulującą najważniejsze sprawy w państwie. Wprowadzała monarchię dziedziczną w miejsce wolnej elekcji, odbierała prawo głosu szlachcie nieposiadającej ziemi, tzw. gołocie. Dziś może się to wydać mało demokratyczne, ale w praktyce, ta część szlachty była przekupywana przez magnatów i obce państwa, aby głosować w ich interesie. Zrównała także w prawach szlachtę i mieszczaństwo oraz brała pod ochronę państwa chłopów. Powszechnie uważa się także że największą wadą poprzedniego ustroju było także osławione liberum veto. Konstytucja rzeczywiście je zniosła ale była to bardziej formalność gdyż liberum veto nie używano już od 1764 roku.

Zaraz po uchwaleniu konstytucji, Rosja zaatakowała Rzeczpospolitą i wspierała konfederacje targowicką, czyli spisek magnatów przeciwko zmianie ustroju. W czasie tej wojny, 1792 roku, ustanowiono po bitwie pod Zieleńcami najważniejsze Polskie odznaczenie wojskowe, order Virtuti Militari, Cnocie wojennej.

W 1795 roku Rzeczpospolita zniknęła z map Europy na 123 lata. Konstytucja 3 maja obowiązywała tylko 14 miesięcy, ale pokazywała że słaba Rzeczpospolita potrafiła się zmienić. Gdyby nie zabrakło czasu, nasza historia potoczyła by się zupełnie inaczej...