Duże ptaki uciekają od hałasu

Naukowcy mają coraz więcej dowodów na to, że wytwarzany przez ludzi hałas szkodzi ptakom, przy czym jedne gatunki okazują się bardziej wrażliwe, niż inne. Najtrudniej jest ptakom większym, które wydają z siebie odgłosy o niższych częstotliwościach. Hałas sprawia, że nie słyszą wzajemnie swoich nawoływań, przez co nie mogą wabić samic ani zaznaczać granic terytorium - czytamy w czasopiśmie naukowym PLoS ONE.

Już od lat 80. naukowcy zauważają, że w pobliżu dróg i w innych głośnych okolicach mieszka coraz mniej ptaków. Jest tak dlatego, że hałasy, jakie towarzyszą osiedlom ludzkim (np. uliczny ruch czy pracujące maszyny) mogą utrudniać ptakom słyszenie ćwierkań, gwizdów i treli innych osobników. Tymczasem możliwość świergotania - i słyszenia innych - sprawia, że ptaki mogą znaleźć partnerów i unikają zagrożeń.

Główny autor badania, Clinton Francis z National Evolutionary Synthesis Center w Durham (USA) sprawdzał, czy wszystkie gatunki reagują na hałas jednakowo. Swoje badania prowadził na północy stanu Nowy Meksyk, gdzie wydobywa się gaz ziemny. Stoi tam tysiące szybów, przy niektórych pracują hałaśliwe kompresory, dudniąc bez żadnych przerw. Natężenie ich dźwięku wynosi około 80 decybeli. Podobnie hałasuje motocykl, uruchomiony 15 metrów od słuchacza.

Francis obserwował ptaki w okolicach cichych i hałaśliwych, gdzie pracują kompresory. Nagrywał też świergot przedstawicieli różnych gatunków, w sumie trzydziestu (m.in. koliberka czarnobrodego, lelka zimowego, modrowrońca i modrowronki meksykańskiej).
Okazało się, że ptaki z gatunków śpiewających na niskich częstotliwościach rzadziej broniły swych terytoriów i rzadziej budowały gniazda w pobliżu hałaśliwych maszyn. „Niektóre gatunki wolały się tam tylko nie rozmnażać, inne w ogóle omijały takie miejsca szerokim łukiem” - relacjonuje Francis.

Większość hałasu tworzonego przez ludzi ma częstotliwości niższe niż odgłosy przyrody. Hałas najgorzej zdają się znosić większe gatunki, jak piranga żółtorzytna, łuszcz czarnogłowy czy gołąb karoliński. Dźwięki wydawane przez większe ptaki są niższe, dlatego to właśnie im najbardziej grozi zagłuszenie. Natomiast śpiewający stosunkowo wyżej ptasi drobiazg, np. spizela białobrewa czy dziwonia ogrodowa, pozostały na swoich stanowiskach - prawdopodobnie dlatego, że ich „piosenki” lepiej słychać na tle przemysłowego dudnienia.