Siostry drapią i gryzą

Gabriela Szulik

|

MGN 02/2007

publikacja 05.01.2007 13:25

Pielęgniarki, katechetki, wychowawczynie, nauczycielki. Wszystkie były zakonnicami. Zginęły za wiarę albo w obronie czystości. Są ofiarami radzieckich żołnierzy.

Siostry drapią i gryzą Siostrę Christophorę zasztyletowano w schronie. – Nigdy nie pozwolę się zhańbić – powtarzała często siostra. – Wolałabym raczej za to oddać życie

Zastrzelone, zasztyletowane albo zesłane na śmierć głodową – 104 zakonnice ze Zgromadzenia Sióstr św. Katarzyny Dziewicy i Męczennicy. Tak zwane katarzynki. Najmłodsza miała 27 lat, najstarsza 60. 16 z nich zostanie ogłoszonych błogosławionymi.

Śmierć w refektarzu
Od trzech dni w Lidzbarku Warmińskim stała Armia Czerwona. Siostry katarzynki wiedziały, że pozostając w mieście, narażają się na śmierć. Za żołnierzami Armii Radzieckiej szła zła sława. Nie tylko bili Niemców, ale krzywdzili niewinnych ludzi – rabowali, a nawet mordowali. Katarzynki tym bardziej miały się czego obawiać, gdyż były Niemkami. Nie chciały jednak zostawić swoich podopiecznych. Tego dnia klęczały w kaplicy klasztornej w Lidzbarku Warmińskim. Był drugi lutego 1945 roku, święto Ofiarowania Pańskiego. Nagle do klasztoru wdarli się żołnierze. Zaczęli przeszukiwać dom. Zażądali spotkania z przełożoną, siostrą Sabinellą w jej pokoju. Jeden z żołnierzy zerwał jej welon z głowy i próbował zgwałcić zakonnicę. Gdy to się nie udało, Sowieci zwołali wszystkie zakonnice do klasztornej jadalni. Z wściekłością w oczach krążyli wokół zakonnic. Jeden zbliżył się do siostry Anicety. Ponieważ się broniła, dostała strzał w brzuch. Obok niej uklękła siostra Gebharda. Zaczęła modlitwę za umierających. Tego widoku nie wytrzymał inny czerwonoarmista. Strzelił zakonnicy prosto w serce. W to święto zginęły jeszcze dwie inne zakonnice. Siostra Sabinella, przełożona, dostała w końcu strzał w szyję, bo chroniła siostry, gdy żołnierze zrywali im welony z głów, a siostra Ermelinda musiała zginąć, bo chciała pomóc przełożonej.

Śmierć w schronie
W Olsztynie Sowieci byli dziesięć dni wcześniej. Tam też dokonali spustoszenia. Siostry katarzynki pracujące w miejscowym szpitalu słyszały już o nieludzkich wyczynach żołnierzy Armii Czerwonej. W mieście z każdą godziną nasilały się strzały. Zakonnice postanowiły razem z chorymi schronić się w bunkrze. Niedługo potem żołnierze zdobyli schron. Najpierw zagrabili wszystkim zegarki i pierścionki. Potem zaczęli grozić siostrom pielęgniarkom, wymachując bronią przed ich oczami. Nagle jeden z nich rzucił się na siostrę Mauritię, ale gdy ta zaczęła się gwałtownie wyrywać, zauważył siostrę Christophorę, którą w tej chwili otoczyło kilku żołnierzy. Jej nie udało się już uwolnić. Siostrę Christophorę zatrzymano, a pozostałym zakonnicom natychmiast kazali opuścić bunkier. Siostra krzyczała, broniła się ze wszystkich sił. Walczyła prawie dwie godziny. Bezskutecznie. Uderzona kolbą karabinu słabła coraz bardziej. Chorzy w schronie obok słyszeli jej jęki. Po kilku godzinach zakonnice znalazły siostrę Christophorę rozebraną, poranioną, ze sztyletem w piersi. Przypomniały sobie jej słowa, które powtarzała zawsze, gdy ludzie opowiadali o Sowietach: „Nigdy nie pozwolę się zhańbić. Wolałabym prędzej za to oddać życie”.

Śmierć w pociągu
Siostra Xaveria uczyła gry na pianinie i robótek ręcznych. Pracowała w Braniewie w pensjonacie dla dziewcząt. Uczennice przepadały za nią. Jeszcze przed wojną została przełożoną klasztoru w Braniewie. Gdy Armia Czerwona wkroczyła do Polski, kierowała Szpitalem św. Józefa w Dobrym Mieście. Żołnierze znaleźli zakonnice w schronie. Zabrali zegarki, obrączki i wypędzili z miasta. W sierpniu 1945 roku siostry wróciły. Chciały urządzić szpital na nowo, ale rosyjscy, a nawet polscy lekarze utrudniali im pracę. W końcu wyrzucili siostry ze szpitala. Ich dom ciągle plądrowano i niszczono. Bezradna siostra Xaveria postanowiła wyjechać do klasztoru w Berlinie. Towarzyszyła jej pani Maria Dokter. – Wszystkich podróżnych załadowano do bydlęcych wagonów – wspomina pani Maria. – W wagonie było chyba 90 osób. W Iławie weszło czterech Rosjan i Polacy. Rosjanin od razu napadł na siostrę i próbował ją zgwałcić wobec wszystkich podróżujących. Gdy siostra gwałtownie zaczęła się bronić, rzucił ją na ziemię i bił kolbą po brzuchu i nogach, a pięściami okładał twarz. Siostra Xaveria traciła siły z każdym dniem. Umierała spokojnie. Podróżni płakali, gdy zakonnica zaproponowała, by odmówić modlitwę za tego, kto ją skrzywdził.

Wydobyte z ciemności
Jeszcze nie tak dawno nie można było głośno wypowiedzieć zdania o radzieckich żołnierzach mordujących Polaków, a cóż dopiero napisać w gazecie. Przez wiele lat podręczniki do historii próbowały wmówić, że żołnierze Armii Czerwonej tylko wyzwalali nasz kraj spod okupacji niemieckiej. Prawdę znali ci, którzy drugą wojnę światową przeżyli. W ich snach ciągle wracały obrazy Sowietów, którzy dewastowali w Polsce, co się dało, mordowali niewinnych ludzi, znęcali się i gwałcili kobiety i dzieci. Szczególnie okrutni byli na tak zwanych Ziemiach Odzyskanych, które po wojnie powróciły do Polski. Dla wszystkich byli bezwzględni. Siostry ze Zgromadzenia św. Katarzyny, tak jak prosił o to Jan Paweł II, postanowiły „wydobyć z ciemności” zapomniane zakonnice, które w czasie II wojny światowej zginęły za wiarę albo w obronie czystości. Zebrane dokumenty o ich męczeńskiej śmierci są już w Watykanie. Może niedługo zostaną ogłoszone błogosławionymi.


16 SIÓSTR ZE ZGROMADZENIA ŚW. KATARZYNY które zginęły za wiarę albo w obronie czystości z rąk żołnierzy Armii Czerwonej w 1945 roku

1. Siostra M. Christophora Klomfass.
2. Siostra M. Aniceta (Clara Anna) Skibowski
3. Siostra M. Sabinella (Rosalia) Angrick
4. Siostra M. Gebharda (Maria) Schröter
5. Siostra M. Charitina (Hedwig) Fahl.
6. Siostra M. Bona (Anna) Pestka.
7. Siostra M. Gunhild (Dorothea) Steffen.
8. Siostra M. Rolanda (Maria) Abraham.
9. Siostra M. Adelgard (Agathe Euphemia) Bönigk.
10. Siostra M. Xaveria (Maria) Rohwedder.
11. Siostra M. Tiburtia (Cäcilia) Mischke.
12. Siostra M. Sekundina (Barbara) Rautenberg.
13. Siostra M. Mauritia (Anna) Margenfeld.
14. Siostra M. Generosa (Maria) Bolz.
15. Siostra M. Liberia (Maria) Domnik.
16. Siostra M. Leonis (Käthe) Müller.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.