Na stół i na zdrowie

Anna Leszczyńska-Rożek Naukatolubie.pl

|

MGN 04/2016

publikacja 09.06.2016 10:30

Ma ostry zapach i smak. Może wykiełkować na zwykłym kawałku waty czy ligniny. Zapowiada, że Wielkanoc tuż-tuż.

Na stół  i na zdrowie Anna Leszczyńska-Rożek

Pamiętam z dzieciństwa rodzinne sianie rzeżuchy na talerzykach, w koszyczkach albo innych ozdobnych naczyniach. Aby rzeżucha zazieleniła się na wielkanocnym stole, musieliśmy ją wysiać przynajmniej 10 dni przed świętami. Potem przez kilka dni codziennie obficie podlewaliśmy z bratem ziarenka i obserwowaliśmy, czy kiełkują. Jaka była nasza radość, kiedy wreszcie ujrzeliśmy pierwsze małe, jasne kiełki. Z każdym dniem roślinki rozwijały się coraz bardziej, aż w końcu ozdobne naczynie wypełniało się pachnącą zieleniną. Do dzisiaj, kiedy zbliża się Wielkanoc, sieję z dziećmi rzeżuchę. Radość jest ta sama. Na dodatek po latach odkryliśmy wspaniały smak tej rośliny. Lekko orzechowy i dość ostry. Można z niej przyrządzić smarowidło do pieczywa albo posiekaną dodawać do kanapek i innych dań. Pycha! Z rzeżuchy można też stworzyć wspaniałe dekoracje na stół.

Kiełkowanie

Maleńkie, niepozorne brązowe nasionka rzeżuchy, zwanej pieprzycą siewną, kiełkują bardzo szybko. Można je posiać na zwykłej ziemi ogrodowej, na wacie czy ligninie. Jeśli roślina ma wyrosnąć tylko po to, by ją zjeść, nie trzeba nawet szykować podłoża. Wystarczy podlewać nasionka umieszczone na naciągniętej na słoik gazie i też wykiełkują. Wysiane, już następnego dnia stają się nieco większe, nabrzmiałe i jaśniejsze. Większość w trzecim, czwartym dniu zaczyna pękać i wypuszczać delikatne białe kiełki. Z każdym dniem stają się one dłuższe, a roślinka wypuszcza zieloną łodyżkę. Po sześciu, siedmiu dniach łodygi mają około 7 cm, a na ich końcach pojawiają się niewielkie zielone listki. Przyznacie, że uprawa rzeżuchy jest bardzo łatwa. Tylko o jednym nie można zapomnieć. O codziennym podlewaniu.

Ozdabianie

Nasionka rzeżuchy można wysiewać nie tylko w naczyniach. Można jej też przygotować miejsce w niewielkich foremkach do babeczek albo w skorupkach po jajkach. Skorupki można dodatkowo ozdobić na przykład kolorowymi kwiatkami z filcu i bibuły, drewnianymi ptaszkami, a rzeżuchę wyhodowaną na talerzu udekorować kolorowymi pisankami czy innymi ozdobami wielkanocnymi. Zielona rzeżucha będzie też ładnie wyglądać w tekturowych wytłoczkach po jajkach. Mój eksperyment z wytłoczkami niestety się nie udał. Może dlatego, że nasionka miały zbyt mało ligniny do wykiełkowania?... Spróbujcie wymyślić swoje rzeżuchowe dekoracje i pochwalić się nimi, przysyłając ich zdjęcia.

Jedzenie

Rzeżuchę warto dodawać na przykład do sałatki, można nią także posypać ziemniaki do obiadu. Jest też dobrym składnikiem mazidełek do chleba czy bułki. Pasta ☻ biały serek kanapkowy lub twarożek ☻ duża stołowa łyżka posiekanej rzeżuchy ☻ sól i pieprz do smaku Do serka dodać posiekaną rzeżuchę, doprawić odrobiną soli i pieprzu, dobrze wymieszać. W wersji uproszczonej wystarczy kanapkę posmarowaną serkiem po prostu posypać posiekaną rzeżuchą. Masełko ☻ 2 łyżki miękkiego masła ☻ łyżka posiekanej rzeżuchy ☻ sól i pieprz do smaku Do masła rozgniecionego widelcem w niewielkiej miseczce dodać posiekaną rzeżuchę i odrobinę soli. Dobrze wymieszać. Jeśli ktoś lubi, może dodać pieprz czy przeciśnięty przez praskę czosnek. W masełku ziołowym sprawdzi się też np. szczypiorek. Takie mazidełko jest idealne na grzanki, chleb czy bułki.

Rzeżucha łąkowa

Jest zupełnie inna od domowej wielkanocnej rzeżuchy. Przede wszystkim jest większa (może mieć nawet pół metra wysokości) i kwitnie drobnymi różowymi albo białymi kwiatkami. Można ją spotkać na łąkach, w lasach czy na brzegach strumieni albo uprawiać ją w domu lub w ogrodzie. Rzeżucha łąkowa jest prawdziwą ozdobą łąk i pól, a jednak rolnicy jej nie lubią, szczególnie wtedy, gdy zachwaszcza im pastwiska. Warto jednak pamiętać, że to roślina szczególnie cenna na wiosnę, bo ma sporo witaminy C, pomaga w walce z wirusami i wzmacnia organizm.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.