Reszel

Został wzniesiony przez Krzyżaków w 1241 roku, potem stał się siedzibą biskupów warmińskich, w tym Ignacego Krasickiego, dwa razy były splądrowany przez Szwedów. Po pierwszym rozbiorze Polski przekształcono go w pruskie więzienie. W XIX w. przekazany ewangelikom i częściowo rozebrany, uległ zniszczeniom podczas II wojny światowej. Dzisiaj w gotyckim zamku znajdują się hotel i galeria sztuki współczesnej.

Zamek w płomieniach
Jest rok 1807. W Europie trwają wojny. Napoleon pokonał Prusy i wkroczył na Pomorze. W niewielkim Reszlu na Warmii słychać, że cesarz Francuzów jest coraz bliżej, ale mieszkańców bardziej niż ta wiadomość zajmują codzienne obowiązki. Co innego w zamku zamienionym teraz na pruskie więzienie. Przetrzymywani tam Polacy planują uciec do stacjonujących niedaleko oddziałów gen. Zajączka. Aby ułatwić sobie ucieczkę, podkładają ogień i zamek... staje w płomieniach.
W tym samym czasie niejaka Barbara Zdunk próbowała wyciągnąć z karczmy swojego ukochanego. Nie wiadomo dlaczego, przy karczmie nagle wybuchł pożar. Zginęły dwie osoby. Barbarę oskarżono o podpalenie. Jakby tego było mało, sąd pruski uznał, że kobieta pewnie jest czarownicą. Wyrok zatwierdził sam król pruski Fryderyk Wilhelm II. Dwa lata w lochach reszelskiego zamku Barbara czekała na egzekucję. W 1811 roku spłonęła na stosie za... czary. Była to ostatnia taka egzekucja w Europie.

  Zamek był też siedzibą biskupów Warmińskich, w tym biskupa Ignacego Krasickiego. East News/Reporter/Piotr Płaczkowski

Zamek biskupi

Niemym świadkiem tych wydarzeń był zamek z czerwonej cegły. Potężna twierdza stanęła na miejscu dawnej krzyżackiej strażnicy, a ta z kolei w miejscu grodu pruskiego plemienia Bartów. Gdy w XIII wieku Reszel stał się własnością biskupów warmińskich, Jan I z Miśni rozpoczął budowę zamku na planie prostoką-ta o wymiarach 43 metry na 45 metrów.
Warownia w Reszlu, jak każda budowla obronna, była wciąż unowocześniana. Widoczna z daleka wieża bramna powstała na przykład dopiero w początkach XV wieku. Do dziś zachował się mechanizm otwierania i zamykania bramy ciężką kutą kratą. Wtedy też powstał podwójny mur, a fortyfikacje zamku połączyły się z murami miejskimi. Zamek miał własną kaplicę, pomieszczenia dla gości, browar, kuchnię i łaźnię.

Wojny, więzienie i... toaleta
Niespokojne były dzieje Warmii. Ta piękna, malownicza kraina raz była pod panowaniem polskim, raz krzyżackim. Ostatecznie w XV wieku zamek przeszedł pod panowanie polskie, ale stracił znaczenie obronne. Po I rozbiorze Polski w 1772 roku Reszel przypadł Prusom (następcom Krzyżaków) a zamek wtedy stał się więzieniem. Dwa pożary na początku XIX strawiły zamek. Ewangelicy przebudowali ruinę na zbór, w którym się modlili. Ale wtedy zniszczono wiele średniowiecznych elementów.
Dziś zamek jest przede wszystkim hotelem. Zwiedzając tę gotycką budowlę w Reszlu, warto patrzeć w górę, bo na murach zachowały się tak zwane machikuły, czyli wystające ganki strażnicze przypominające balkony. W podłodze machikuł widoczne są otwory, przez które na głowy oblegających zamek wylewano gorącą smołę albo rzucano kamienie. Zamek ma też dwie baszty. Z wysokiej, narożnej baszty można podziwiać okolicę, a w baszcie zwanej gdaniskiem znajdowała się średniowieczna toaleta. W zamku można też obejrzeć celę, w której więziono spaloną na stosie Barbarę Zdunk.

  East News/Zenon Zuburtowicz