nasze media Mały Gość 04/2024

Adam Śliwa

dodane 09.12.2011 07:00

Pierwsi obywatele

9 grudnia na urząd prezydenta Polski zostali wybrani Gabriel Narutowicz i Lech Wałęsa. Narutowicz był pierwszym prezydentem II RP natomiast Wałęsa pierwszym powszechnie wybranym prezydentem III Rzeczypospolitej Polskiej.

Z łaciny praesidens oznacza zasiadającego na czele, więc w republice prezydent jest najważniejszym urzędem i w pewnym sensie pierwszym wśród obywateli państwa.

Prezydent Polski, czyli najważniejszy urząd w naszym państwie jest dosyć młody. Ma zaledwie 89 lat. Jak to możliwe skoro Polska ma już ponad 1000? Wcześniej władzę sprawował książę, następnie byli królowie, a od 1795 roku Polski nie było na mapie. Urząd prezydenta pojawił się dopiero po odrodzeniu się Rzeczypospolitej. Dokładnie stało się to w 1922 roku. W ogromnych kłótniach partyjnych i niepokojach wybrano Gabriela Narutowicza na pierwszego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Miał szansę być bardzo dobrym prezydentem ale jego kadencja od zaprzysiężenia 11 grudnia trwała tylko 5 dni. W czasie zwiedzania wystawy w warszawskiej Zachęcie został zastrzelony przez Eligiusza Niewiadomskiego, który uległ rozpętanej przeciw prezydentowi nagonce nienawiści. Ostatnią kadencję prezydenta II RP, Ignacego Mościckiego przerwał wybuch wojny.

Urząd prezydenta mimo II wojny światowej był sprawowany nieprzerwanie. Po klęsce 1939 roku,prezydent miał swoją siedzibę początkowo we Francji, a później aż do 1990 roku w Anglii, w Londynie. Po wybraniu w Polsce prezydenta w wolnych wyborach, Lecha Wałęsy insygnia prezydenckie zostały z Londynu przekazane przez ostatniego prezydenta na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego w 1990 roku. Ciągłość tradycji została zachowana.

W okresie komunistycznym na terenie Polski także istniał urząd prezydenta ale tylko 2 razy. Jedynym prezydentem tzw. Polski Ludowej (nie PRL. Polska Rzeczpospolita Ludowa powstała dopiero w 1952 roku) był Bolesław Bierut. Po uchwaleniu w 1952 roku nowej konstytucji urząd prezydenta zniesiono. 2 raz prezydentem tym razem PRL i III RP został Wojciech Jaruzelski. Nie był jednak wybrany w wyborach tylko na podstawie uzgodnień okrągłego stołu, więc jako pierwszego prezydenta już niepodległej III Rzeczpospolitej uważa się Lecha Wałęsę, choć formalnie był prezydentem drugim. 

Dziś mamy już 6 prezydenta (Aleksander Kwaśniewski sprawował urząd przez dwie kadencje) i jest nim Bronisław Komorowski.

                                       

Prezydenci Polski
Imię i nazwisko    Okres sprawowania urzędu
II RP  
Gabriel Narutowicz 11 grudnia 1922 – 16 grudnia 1922
Stanisław Wojciechowski 20 grudnia 1922 – 14 maja 1926
Ignacy Mościcki 4 czerwca 1926 – 30 września 1939
Prezydenci na uchodźstwie  
Władysław Raczkiewicz 30 września 1939 – 6 czerwca 1947
August Zaleski 9 czerwca 1947 – 7 kwietnia 1972
Stanisław Ostrowski 9 kwietnia 1972 – 24 marca 1979
Edward Bernard Raczyński 8 kwietnia 1979 – 8 kwietnia 1986
Kazimierz Sabbat 8 kwietnia 1986 – 19 lipca 1989
Ryszard Kaczorowski 19 lipca 1989 – 22 grudnia 1990
KRN i Polska Ludowa  
Bolesław Bierut 31 grudnia 1944 - 20 listopada 1952
PRL  
Wojciech Jaruzelski 19 lipca 1989 – 30 grudnia 1989
III RP  
Wojciech Jaruzelski 31 grudnia 1989 – 22 grudnia 1990
Lech Wałęsa 22 grudnia 1990 – 22 grudnia 1995
Aleksander Kwaśniewski 23 grudnia 1995 – 23 grudnia 2005
Lech Kaczyński 23 grudnia 2005 – 10 kwietnia 2010
Bronisław Komorowski 6 sierpnia 2010 - obecnie sprawuje urząd
 

 

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..